جنگندههای اسرائیلی شامگاه جمعه ۱۳ دسامبر (۲۳ آذر) اهدافی را در اطراف دمشق و سراسر سوریه مورد حمله قرار دادند. شهروندان دمشق شب گذشته صدای انفجارهای شدیدی را در این شهر و مناطق اطراف آن شنیدند.
شبکه الجزیره نوشت که صدای انفجارهای شدید مربوط به حملات هوایی ارتش اسرائیل بود که تأسیسات نظامی نزدیک این شهر و مناطق روستایی اطراف آن را هدف قرار داد. در این عملیات شبانه، مقر نیروهای لشکر چهارم ارتش سوریه و یک گردان راداری در حومه دمشق هدف حمله قرار گرفتند.
الجزیره به نقل از خبرنگار خود در دمشق مینویسد: «دو نکته جالب دربار این حمله وجود دارد. نخست این که لشکر چهارم در زمان حکومت بشار اسد، مستقیماً تحت مسئولیت ماهر اسد، برادر بشار بود. دوم، گردان راداری که مورد حمله قرار گرفت، در منطقهای واقع شده است که سامانههای پدافند هوایی در آن قرار دارند، نزدیک زندان بدنام صیدنایا. این منطقه پیشتر نیز توسط نیروهای اسرائیلی هدف حملات هوایی قرار گرفته و تجهیزات نظامی آن تخریب شده بود.»
بر اساس گزارش دیدهبان حقوق بشر سوریه مستقر در بریتانیا، جنگندههای اسرائیلی هدفی را در قله کوه قاسیون در شمال دمشق، فرودگاه خلخله در حومه سویدا و آزمایشگاههای دفاعی و پژوهشی در مصیاف واقع در حومه غربی حما مورد حمله قرار دادند. پیشتر در روز جمعه، اسرائیل در عملیات هوایی دیگری به شش سایت نظامی در حومه دمشق و سویدا حمله کرده بود.
ارتش اسرائیل بر دروازههای دمشق
نیروهای نظامی اسرائیل که در روزهای اخیر ضمن انجام حملات هوایی به درون خاک سوریه پیشروی کردهاند، با استفاده از خلأ ارتش در سوریه و نبود مقاومت نظامی در شرایط آشوب پس از سقوط بشار اسد، اکنون به آستانه دمشق رسیدهاند.
اکنون گردان ۶۰۳ واحد مهندسی رزمی ارتش به تل حدار رسیده است، عمیقترین نقطهای در خاک سوریه که نیروهای اسرائیلی تا کنون به آن وارد شدهاند و ۱۰ کیلومتر با مرز و کمی بیش از ۲۰ کیلومتر با دمشق فاصله دارد. آخرین بار در ۱۲ اکتبر ۱۹۷۳ بود که نیروهای اسرائیلی مستقر در بلندیهای جولان این کوه را تصرف کردند.
روزنامه اسرائیلی جروزالم پست روز شنبه با انتشار این خبر از قول اوری الماگ، فرمانده گردان ۶۰۳ نوشت که نیروهای ارتش اسرائیل پیشینه طولانی در آموزش برای عملیات علیه پایگاههای ارتش سوریه دارند، اما در سالهای اخیر، تمرکز آنها بر تهدیدات لبنان و غزه بوده و انتظار نداشتهاند که در خاک سوریه عملیاتی انجام دهند.
الماگ گفت گرچه سربازان اسرائیلی آمادگی قبلی چندانی برای سناریوی جدید در سوریه نداشتند، اما با چالشهای زمینی مواجه شدند که کمتر از حد انتظار پیچیده بود.
به گفته این مقام نظامی در پایگاههای سوری، سلاحها و تجهیزات فرسودهای کشف شد که نشاندهنده ضعف نیروهای سوری در نگهداری آنها بود، هرچند پایگاهها از نظر نظافت وضعیت خوبی داشتند. دفترچههای دیدهبانی با ثبت دقیق تحرکات نیروهای اسرائیلی نیز یافت شد.
گوترش خواستار خروج اسرائیل از منطقه حائل جولان شد
دبیرکل سازمان ملل متحد خواستار کاهش فوری تنشها توسط نیروهای اسرائیلی و خروج از منطقه حائل جولان شد. آنتونیو گوترش در بیانیهای که روز پنجشنبه برای خبرنگاران منتشر شد، اعلام کرد که «عمیقاً نگران موارد گسترده اخیر از نقض حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه» است. در بیانیه سازمان ملل آمده است: «دبیرکل به طور خاص نسبت به صدها حمله هوایی اسرائیل به چندین نقطه در سوریه نگران است.»
در این بیانیه تأکید شده که توافقنامه جداسازی نیروها در سال ۱۹۷۴ «همچنان معتبر است» و باید رعایت شود، از جمله پایان دادن به هرگونه حضور غیرمجاز در منطقه حائل و خودداری از هر اقدامی که آتشبس و ثبات در جولان را تضعیف کند.
درخواست دولت موقت سوریه از شورای امنیت برای خروج اسرائیل
از سوی دیگر دولت موقت سوریه از شورای امنیت سازمان ملل درخواست کرده است تا اسرائیل را به توقف فوری حملات به خاک سوریه و خروج از مناطقی که در شمال این کشور نقض توافقنامه جداسازی ۱۹۷۴ کرده، وادار کند.
در نامههایی مشابه به شورا و دبیرکل سازمان ملل که روز جمعه توسط آسوشیتدپرس منتشر شد، قصای ضحاک، سفیر سوریه در سازمان ملل، اعلام کرد که «طبق دستورات دولت متبوع خود» این درخواستها را مطرح کرده است. ظاهرا این نخستین نامه از دولت موقت جدید سوریه به سازمان ملل است.
در این نامه که تاریخ ۹ دسامبر در آن درج شده، آمده است: «در زمانی که جمهوری عربی سوریه وارد مرحله جدیدی در تاریخ خود شده است که مردم آن در تلاش برای ایجاد کشوری بر اساس آزادی، برابری و حاکمیت قانون هستند و به دنبال دستیابی به آرزوهای خود برای رفاه و ثبات میباشند، ارتش اشغالگر اسرائیل به مناطق بیشتری از خاک سوریه در جبلالشیخ و استان قنیطره نفوذ کرده است.»
در نامه دیگری که روز جمعه توسط شورای امنیت منتشر شد و تاریخ آن نیز ۹ دسامبر بود، دنی دانون، سفیر اسرائیل در سازمان ملل اعلام کرد که کشورش «اقداماتی محدود و موقتی» در منطقه حائل انجام داده «تا از تهدید گروههای مسلح به خاک اسرائیل جلوگیری کند.»