تام بیتمن، خبرنگار وزارت امور خارجه آمریکا می‌گوید: سرعت و ابعاد سقوط «تاریخی» بشار اسد، کاخ سفید را شوکه کرده است. اما جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، بخشی از این موفقیت را به حساب خود می‌گذارد. او در بیانیه‌ای این تغییر فوق‌العاده در وضعیت سوریه را نتیجه استراتژی ایالات متحده دانسته که نقش روسیه و ایران را در منطقه به‌طور بنیادی تضعیف کرده و به سقوط اسد کمک کرده است.
در واقع، آمریکا هرگز پیش‌بینی نمی‌کرد که حمایت نظامی خود از اسرائیل پس از حملات حماس در اکتبر گذشته و حمایت از اوکراین از زمان تهاجم تمام‌عیار روسیه در سال ۲۰۲۲ منجر به فروپاشی نیم‌قرن حکومت خانواده اسد در سوریه شود.
اما چنین اتفاقی افتاده است و حالا آمریکا باید با پیامدهای آن روبرو شود. به گفته جو بایدن فرصتی «تاریخی»، اما لحظه‌ای پر از «ریسک و عدم اطمینان».
واشنگتن در تلاش است تا بفهمد چه چیزی در آینده پیش رو است. چه کسی سوریه را اداره خواهد کرد.
دولت آمریکا برای پایان حکومت اسد، تضعیف ایران و تحقیر روسیه در سوریه عزاداری نخواهد کرد.
ترس آنها مربوط به خلأیی است که ممکن است به‌جای تعادلی نامطلوب اما نسبتا تثبیت‌شده نیروها، با چیزی پر شود که آمریکا آن را حتی بدتر می‌داند: تصرف قدرت توسط شورشیان اسلام‌گرا، از جمله جناح‌هایی که توسط ایالات متحده به‌عنوان گروه‌های تروریستی شناخته شده‌اند، آنها که به جمعیت گسترده سوریه پاسخگو نیستند و ممکن است باعث آشفتگی بیشتر و خطرات جدید برای منطقه شوند.
در حالی که در دمشق تیراندازی‌های جشن سقوط اسد طنین‌انداز است، اکثر سوری‌ها با نگرانی‌های آمریکا همسو نیستند. آمریکا لحظه‌ای کوتاه برای تمجید از سقوط یک دیکتاتور ظالم همراه خواهد شد اما در عمق، نگران خواهد بود که چه چیزی جای این خلأ را پر خواهد کرد.
پنتاگون به‌وضوح اعلام کرده است که نیروهای آمریکایی در شرق سوریه مستقر خواهند ماند، جایی که تعداد کمی از نیروهای آنها به‌طور رسمی برای مقابله با گروه داعش فعالیت می‌کنند.
دنیل شاپیرو، معاون معاون وزیر دفاع آمریکا در امور خاورمیانه، از همه طرف‌ها خواسته است که غیرنظامیان، به‌ویژه اقلیت‌ها را محافظت کنند و به هنجارهای بین‌المللی احترام بگذارند.
او گفت: «ما آگاه هستیم که شرایط آشفته و پویای موجود در سوریه ممکن است به داعش فرصت دهد که فعال شود و عملیات خارجی را برنامه‌ریزی کند. ما مصمم هستیم با شرکای خود برای کاهش توانایی‌های آنها همکاری کنیم.»
نیروهای آمریکایی همچنین نیروهای عرب و کرد میانه‌رو را که واشنگتن آنها را معتدل می‌بیند، در شرق رود فرات و پایگاه نظامی التنف، نزدیک مرز عراق و اردن، آموزش می‌دهند و تجهیز می‌کنند.
هنوز نمی‌دانیم دمشق چه رویکردی نسبت به حضور آمریکا در سوریه اتخاذ خواهد کرد، اما به نظر می‌رسد واشنگتن اکنون به‌طور جدی برای تثبیت وضعیت کشور با تکیه بر جناح‌های مورد نظر خود تلاش خواهد کرد.
اوایل جنگ داخلی سوریه، باراک أوباما رئیس‌جمهوری وقت آمریکا اجازه حمایت محدود را از آنچه آمریکا شورشیان معتدل در دیگر نقاط کشور می‌دانست، صادر کرد. اما این حمایت بعدها متوقف شد زیرا افراط گرایان میدان نبرد را در دست گرفتند و روسیه وارد جنگ به نفع بشار اسد شد.
واشنگتن از آن زمان از یک فرآیند تحت نظر سازمان ملل برای حل و فصل مذاکراتی بین بشار اسد و نیروهای مخالف حمایت کرده است.
به‌نظر می‌رسد که احتمالا این روند به درخواست‌های آمریکا برای یک نتیجه میانجی‌گری شده بین شورشیان و بقایای رژیم اسد تبدیل خواهد شد.
هیئت تحریر شام، بارها اعلام کرده که خواهان تجدیدنظر در رفتار خود است، انتقام‌جویی خشونت‌آمیز را رد کرده و ارتباطات قبلی خود با القاعده را کنار گذاشته است. واشنگتن به این گروه، که به‌عنوان یک سازمان تروریستی خارجی شناخته شده، شدیداً بی‌اعتماد است.
اما برخی افراد منطقه که با مقامات آمریکایی در تماس نزدیک هستند، این رویکرد را سطحی و حتی بدبینانه می‌دانند. آنها از واشنگتن می‌خواهند که فرآیند انتقال قدرت در دمشق را با توجه به تنوع اپوزیسیون سوریه بپذیرد.
معاذ مصطفی، از گروه فوریت‌های اضطراری سوری مستقر در واشنگتن که وظیفه هماهنگی با ارتش آمریکا و نیروهای شریک در سوریه را دارد، آنچه در حال وقوع است را «به طرز وصف‌ناپذیری خوب» توصیف کرده که آمریکایی‌ها نباید آن را به اقدامات یک جناح کاهش دهند.
او به بی‌بی‌سی گفت: «یک اتاق عملیات وجود دارد که جناح‌هایی با دیدگاه‌های سیاسی مختلف - برخی سکولار، برخی محافظه‌کار - در آن حضور دارند، اما آنها بر سر یک چیز توافق دارند. آنها سوریه را از القاعده، داعش، ایران، روسیه آزاد خواهند کرد و به مردم اجازه خواهند داد کشورشان را بازپس گیرند.»
جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا در بیانیه خود گفت برخی از گروه‌ها در سوریه اکنون «حرف‌های درستی می‌زنند» اما او آنها را بر اساس اقداماتشان قضاوت خواهد کرد.
در همین حال دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب درباره سوریه پست‌هایی منتشر کرده و آن را «آشفته» توصیف کرده که آمریکا باید از آن دوری کند.
او گفته: «این جنگ ما نیست.»
او در اظهارات خود اوباما را مقصر دانسته و گفته روسیه اکنون باید از سوریه کنار بکشد و وضعیت «ضعیف‌شده‌اش» را دلیلی برای مذاکره بین مسکو و کی‌یف جهت پایان جنگ در اوکراین قرار دهد.
ترامپ گفته: «من ولادیمیر را خوب می‌شناسم. این وقت عمل کردن او است.»
دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۹، به‌عنوان رئیس‌جمهور وقت به‌طور غیرمنتظره‌ای اعلام کرد که نیروهای آمریکایی از سوریه خارج می‌شوند. مقامات او به تدریج از این تصمیم عقب‌نشینی کردند، زیرا از واگذاری کنترل به روسیه و احیای گروه داعش بیم داشتند. احتمالاً ترامپ درصدد است که موضع قبلی خود را دوباره از سر بگیرد.
