زندگی در ایران دیگر کاملاً قسطی شده است. طبقات محروم و کم‌درآمد حتی هویج و سیب‌زمینی را هم دانه‌ای و قسطی می‌خرند. در چنین شرایطی نرخ سبد معیشت فعلاً ۲۳ میلیون و ۴۴۱ هزار تومان تعیین شده است.
بحران معیشت در ایران بیداد می‌کند. تورم و گرانی روزبه‌روز افزایش می‌یابد و کمر کارگران، معلمان و کارمندان را می‌شکند. خبرگزاری کار ایران (ایلنا) جمعه ۳ اسفند در گزارشی از گسترش خرید قسطی در میان مردم ایران خبر داده و نوشته است:
افول معاش مردم به‌خصوص مزدبگیرانِ با حقوق ثابت، نشانه‌های بسیار آشکاری دارد؛ اما یکی از عجیب‌ترین نشانه‌ها، تغییر مؤلفه‌های سبد خرید قسطی‌ست.
بنا به این گزارش «هایپر اسنپ مارکت»، سوپرمارک آنلاین برای تهران، کرج و اصفهان، در بخش سبزیجات و صیفی‌جات، همه اقلام را قسطی به فروش می‌رساند.
براساس قیمت‌های سه‌شنبه ۳۰ بهمن، شش عدد سیب زمینی به وزن تقریبی ۱,۵ کیلوگرم به قیمت ۹۱ هزار و ۶۴۷ تومان؛ ۱,۵ کیلو پیاز به قیمت ۶۴ هزار و ۱۰۷ تومان و یک کیلو خیار به قیمتِ ۶۹ هزار تومان به شکل اقساط به فروش گذاشته شده است.
روی‌آوری فروشندگان آنلاین به عرضه قسطی کالاهای خوراکی به دلیل وضعیت دشوار معیشتی مردم است. اکبر، یک کارگر ساختمانی ساده به ایلنا گفته است:
میوه‌فروشیِ نزدیک ساختمانی که چند روزی‌ست کار می‌کنم، هر کیلو سیب‌زمینی را بیشتر از ۵۰ هزار تومان می‌فروشد؛ برای چند تا سیب‌زمینی و دو سه عدد تخم مرغ و یکی دو نان، باید ۲۰۰ هزار تومان بدهم؛ مگر ما روزی چقدر دستمزد داریم؟!
این در حالی است که بنا به این گزارش، دولت قیمت هر کیلو سیب‌زمینی را ۲۹ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرده اما در مغازه‌ها و سطح شهر، گاهی سیب‌زمینی به دو برابر این قیمت به فروش می‌رسد.
قیمت هر کیلو سیب‌زمینی فروردین‌ماه در بازار حدود ۲۰ هزار تومان بود و پس از گذشت ۱۱ ماه به حدود ۶۰ هزار تومان رسید؛ در عرض چندماه تورم ۳۰۰ درصدی فقط روی همین یک قلم کالا، اعمال شده است. کالاهای گران‌تر از جمله برنج و گوشت هم تورم ۱۰۰ درصدی یا بیشتر را تجربه کرده‌اند.
فرامرز توفیقی، از فعالان تشکل‌های رسمی کارگری در این‌باره می‌گوید:
کالاهای مصرفی مردم از لباس و گوشت گرفته تا سیب‌زمینی و هویج، قسطی و دانه‌ای به فروش می‌رسد اما پشت پرده، بیماری‌های متابولیکی، سوءتغذیه و تلاشی خانواده‌هاست؛ زندگی کردن به این شیوه دیگر امکان‌پذیر نیست.
روزنامه «شرق»، دوشنبه ۲۹ بهمن گزارش داد که در پی افزایش چشمگیر نرخ ارز، موج گرانی زودتر از موعد به بازارها رسیده و در گام نخست قیمت لوازم خانگی را تا ۲۰ درصد افزایش داده است.
این روزنامه به‌نقل از کارشناس‌ها احتمال داده است که نرخ هر دلار تا پایان سال به ۱۰۰ هزار تومان و تورم به سطح ۴۰ درصدی برسد و خودرو و مسکن نیز به‌زودی با جهش قیمتی مواجه شوند. این در حالی است که هنوز تکلیف دستمزدها برای سال آینده مشخص نیست و نگرانی‌ها درباره وضعیت معیشت مردم در سال آینده بیشتر می‌شود.
پس از نشست کمیته مزد در روز دوشنبه ۲۹ بهمن، نرخ سبد معیشت ۲۳ میلیون و ۴۴۱ هزار تومان تعیین شد. اما گفته می‌شود که هنوز این رقم در شورای عالی کار نهایی نشده است. عبدالعظیم همایونی، بازرس هیئت مدیره کانون شوراهای استان زنجان، در رابطه با اعلام تعیین نرخ سبد معیشت گفت:
سبد معیشت به معنای سبدِ حداقل‌های زندگی است و هر کس در این کشور زندگی می‌کند، متوجه می‌شود که با ۲۳ میلیون تومان نمی‌توان امور حداقلیِ زندگی را گذراند.
همایونی با بیان این‌که «هیچ زمان دستمزد کارگران را مطابق با سبد حداقل‌های زندگی تعیین نکرده‌اند»، افزود:
وقتی سکه بالای ۷۵ میلیون تومان و دلار حدود ۹۰ هزار تومان است، چطور نرخ سبد حداقل‌های زندگی را ۲۳ میلیون تومان تعیین می‌کنید؟ افزایشِ قیمتِ نرخ ارز و سکه هنوز خود را به‌طور کامل در افزایشِ قیمتِ کالاها نشان نداده است. تعیین رقم ۲۳ میلیون تومانیِ سبد حداقل‌های زندگی، توهین به کارگران است.
