مردم افغانستان نسلبهنسل است که همواره در فجایع مختلف طبیعی، جنگی، اشغالگری، سرکوب قحطی و گرسنگی و آوارهگی زندگی کردهاند. البته اگر بشود اسمش را زندگی گذاشت! امروز سرکوبهای حکومت اسلامی طالبان، بهویژه علیه زنان و کودکان بهطور سیستماتیک در جریان است. همچنین اخراج پناهجویان و مهاجران افغان و برخوردهای نژادپرستانه با این انسانها در کشورهای مختلف همچون ایران، پاکستان، سوئد و... اکنون نیز فاجعه طبیعی زلزله.
در یک کلام انگار مردم افغانستان نفرینشده هستند و محکوم به تحمل درد و رنج، فقر و نداری، سرکوب و جنگ و...!
صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل(یونیسف) در بیانیهای تاکید کرد: «بار دیگر کودکان و خانوادهها در افغانستان تحت تاثیر زلزله ویرانگر این بار در غرب ولایت هرات قرار گرفتهاند. یونیسف با همکاران ما در سازمان ملل متحد در حال ارزیابی کامل اوضاع منطقه است. ما از صمیم قلب به همه خانوادههای آسیبدیده تسلیت میگوییم.»
پنج روز پس از زلزله مرگبار در هرات، هنوز هم دهها نفر ناپدید هستند. به گفته فعالان در هرات نجاتیافتگان سرگردان و سراسیمه و عملیات نجات و کمک هم ظاهرا «نامنظم و کند» پیش میرود.
بههمین دلیل است که برنامه جهانی غذا زلزله در هرات را «فاجعه سر فاجعه» خوانده است. این نهاد که خود با کاهش شدید بودجه مواجه است، قبلا اعلام کرده مجبور است ده میلیون نفر را که به کمک شدید نیاز دارند، از برنامه کمکرسانی خود حذف کند.
مسئولان این نهاد وابسته به سازمان ملل متحد میگویند که بازماندگان زلزله هرات شبها را در میان آوارها میخوابند، در حالیکه گرسنه و وحشتزده هستند.
صبح شنبه ۱۵ مهر دو زمینلرزه شدید به فاصله ۳۰ دقیقه که مرکز آن نزدیک هرات، بزرگترین شهر غرب افغانستان بود، این منطقه را لرزاند. مرکز زمینشناسی آمریکا بزرگی این زلزله را ۳/۶ و مرکز آن را شهرستان زندهجان در ۴۰ کیلومتری غرب هرات اعلام کرد. سه پسلرزه پیدرپی به بزرگی ۵/۵، ۷/۴ و ۲/۶ نیز پس از زلزله اصلی احساس شدند.
از شنبه ۷ اکتبر که نخستین زلزله با قدرت ۳/۶ درجه ریشتر، هرات و ولایات اطراف آن را لرزاند، تاکنون هرات، بیش از ۱۰ پسلرزه خفیف و نسبتا شدید دیگر را پشتسر گذرانده است.پسلرزههای که به گفته پزشکان بدون مرز، سب نگرانی همه در هرات شده است. درحالی که مردم محل در کنار امدادگران، همچنان درحال نجات گیرماندگان و بیرون کشیدن قربانیان از زیر آوار در ولسوالی «زندهجان» هرات هستند، تائید رقم دقیق قربانیان، به گفته پزشکان بدون مرز، «یک چالش» باقی مانده است.
با این حال، پزشکان بدون مرز، سهشنبه ۱۰ اکتبر در شبکه اجتماعی ایکس اعلام نمود که رقم قربانیان به ۲۴۴۵ کشته و ۲۴۴۰ زخمی افزایش یافته است.
تنها چند روز پس از زلزله مرگبار روز شنبه، بار دیگر زلزلهای با قدرت ۶.۳ چهارشنبه ۱۱ اکتبر(۱۹ میزان) غرب افغانستان رخ داده است.
بسیاری پس از تخریب خانههایشان در زلزله ویرانگر روز شنبه در فضای باز مستقر شده بودند. روز شنبه هفتم اکتبر (۱۵ میزان) زلزله مرگبار دیگری باز هم با قدرت ۶.۳ در نزدیکی هرات رخ داد و خانههای بسیاری را با خاک یکسان کرد.
آمار متفاوتی از قربانیان زلزله شنبه هفتم اکتبر(۱۵ میزان) منتشر شده است. سازمان ملل میگوید بیش از ۱۰۰۰نفر کشته شدهاند، اما مقامات طالبان اعلام کرده اند که تعداد بسیار بیشتری در این واقعه جان خود را از دست دادهاند.
حکومت طالبان بدون تفکیک شمار مجروحان و کشتهشدگان زلزله شنبه را بیش از ۴۰۰۰ هزار نفر اعلام کرده است.
دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد در آخرین گزارش خود نوشت «نزدیک به یک هزار و ۳۰۰ نفر در ولسوالی «زنده جان» هرات جان باختند و یک هزار و ۷۰۰ نفر دیگر زخمی شدهاند.
در افغانستان بهطور مکرر زلزلههایی در رشتهکوه هندوکش رخ میدهد، مناطقی که محل اتصال صفحات تکتونیکی اوراسیا و هند است.
به گفته جمعیت هلال احمر افغانستان، به دلیل آنکه چندین روستا به طور کامل در اثر زمینلرزه روز شنبه در هرات تخریب شده و صدها نفر زیر آوار ماندهاند، هر لحظه بر شمار تلفات این زلزله افزوده میشود.
زندگی در استان(ولایت) هرات پنج روز است که بهگونه طبیعی و سابق پیش نمیرود. حکومت اسلامی طالبان از شب چهارشنبه به این سو در این ولایت حالت اضطراری اعلام کرده و از مردم این ولایت خواسته است که خانههایشان را ترک نمایند.
اما با گذشت پنج روز از نخستین زمین لرزه در این ولایت، حکومت طالبان نتوانسته است برای مردم هرات و آسیبدیدگان این حادثه کمکهای اولیه فراهم نمایند.
شهروندان هرات از عدم مدیریت و نبود امکانات اولیه در این ولایت شکایت دارند و تاکید میکنند که نهادهای کمکرسان نیز بدون هماهنگی با طالبان اجازه توزیع کمکها را به افراد نیازمند ندارند.
احمد راشد (اسم مستعار)، یکی از شهروندان هرات میگوید که حتی نیروهای طالبان از کسانی که در پارکهای عمومی برای خانوادههای خویش چادر برپا میکنند تا از خطر زلزلههای بعدی در امان باشند، پول اخذ میکنند.
افزون بر این، قوانین زنستیرانه که حکومت گروه طالبان از زمان تسلط دوباره بر افغانستان وضع کرده است، وضعیت آسیبدیدگان زلزله هرات که بیشتر شان زنان و کودکان هستند را بدتر ساخته است.
بر اساس کی از فرمانهای صادر شده از سوی رهبر گروه طالبان، زنان افغانستانی اجازه رفتن به پارکهای تفریحی را ندارند. زنان افغانستانی همچنین بدون محرم شرعی مرد نمیتوانند شب را در خارج از منزل خویش سپری نمایند.
با وجود خطرهای جدیی که زلزلهزدگان در هرات را تهدید میکند، قوانین زنستیزانه و سختگیرانه سران گروه طالبان، زنان در هرات را خانهنشین کرده است.
کریمه بارکزاد (اسم مستعار)، یکی از زنان ولایت هرات در گفتوگو با رادیو بینالمللی فرانسه میگوید که این قوانین مردم را با مشکلات زیادی روبهرو ساخته است.
روز چهارشنبه ۱۱ اکتبر، پنجمین روز است که ساکنان استان هرات در غرب افغانستان، داغدار از دست دادن هزاران نفر از اعضای خانوادهها و بستگانشان در زمین لرزه مرگبار روز شنبه هفته جاری هستند.
به گزارش خبرگزاری شفقنا افغانستان، تازهترین آماری که از سوی سازمان پزشکان بدون مرز منتشر شده نشان می دهد که در این زمین لرزه، دو هزار و ۴۴۵ نفر کشته و دو هزار ۴۴۰ نفر دیگر زخمی شده اند.
صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد نیز صبح امروز اعلام کرد که بیش از ۹۰ درصد از قربانیان این زمین لرزه زنان و کودکان هستند.
هنوز عملیات نجات و جستوجو در مناطقی که بر اثر زلزله روز شنبه پایان نیافته است و احتمال افزایش آمار تلفات وجود دارد.
در عین حال، صبح امروز استان هرات و شماری دیگر از استان های غرب افغانستان شاهد سه زمین لرزه پیاپی دیگر بود که اولین آن به بزرگی ۳/۶ بود؛ دقیقا با همان قدرت زمین لرزه ویرانگر روز شنبه.
زمین لرزه روز شنبه، ویرانی گسترده بر جای گذشته است و بر اساس آماری که طالبان ارائه کردهاند بیش از ۱۹۸۳ خانه را در ۲۰ روستا کاملا ویران کرده است.
هنوز از خسارات و تلفات دقیق زمین لرزههای صبح امروز آماری در دست نیست.
دفن دستهجمعی قربانیان
همزمان با تداوم تلاش های نجات و جستوجو، در روزهای گذشته چندین بار مراسم تدفیق دستهجمعی قرنیان زمین لرزه در هرات برگزار شده است.
دفتر معاونت اقتصادی طالبان روز دوشنبه اعلام کرده بود که یکی از این مراسمهای تدفیق دستهجمعی با حضور ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی این گروه برگزار شده است.
وزارت دفاع طالبان در روزهای گذشته چندین بار از تدفین دستهجمعی قربانیان این زمین لرزه خبر داده است.
این وزارت دو روز پیش اعلام کرده که نیروهای آن اجساد ۳۰۰ نفر از قربانیان را پس از تکفین، به خاک سپردهاند.
فصیح الدین فطرت، رئیس ستاد ارتش طالبان نیز در سفر به استان هرات در مراسم تدفین دستهجمعی قربانیان شرکت کرده است.
تصاویر و ویدیوهای متعددی که در شبکههای اجتماعی منتشر نیز نشان میدهد که در موارد مختلف، قربانیان این زمین لرزه بهصورت دستهجمعی دفن میشوند.
نهادهای زیر مجموعه سازمان ملل متحد و مسئولان طالبان تا اکنون آمار مشخصی از شمار افرادی که دفن شدهاند را اعلام نکردهاند، اما منابع محلی میگویند که هنوز اجساد همه قربانیان دفن نشده است.
نهادهای بینالمللی میگویند که عملیات نجات و جستوجو هنوز ادامه دارد و ممکن است هنوز اجسادی از زیر آوارها بیرون آورده شود و شمار قربانیان و میزان خسارات افزایش یابد.
سازمان غیردولتی «نجات کودکان» نیز اعلام کرد که میزان خسارات وارد شده به هرات «وحشتناک» است و پیشبینی میشود با بیرون کشیدن اجساد از زیر آوار، شمار قربانیان افزایش یابد. ارشد مالک رئیس این سازمان گفت که حتی قبل از این فاجعه، کودکان افغان با کمبود شدید غذا مواجه بودهاند.
سلما بن آسیه، رئیس کمیته بینالمللی نجات نیز گفت: «قبل از این زلزله، با وجود سیلهای اخیر و بیثباتی داخلی افغانستان، بیش از ۲۹ میلیون نفر در این کشور به کمکهای بشردوستانه نیاز داشتند... این زلزله وضعیت جوامع آسیب پذیر را تشدید کرده و شرایط سخت زمستان آتی، فاجعهای را برای رفاه کسانی که آواره شدهاند بویژه برای زنان و کودکانی که بیشتر در معرض خطر بهرهکشی و سوءاستفاده در زمان آوارگی هستند، به همراه خواهد داشت.»
رئیس کمیته بینالمللی نجات تاکید کرد که جامعه جهانی نمیتواند به کودکان و خانوادههای ساکن هرات که به کمک فوری نیاز دارند، پشت کند.
سازمان بهداشت جهانی تخمین زده است که دست کم ۱۱ هزار نفر از اعضای یک هزار و ۶۵۵ خانواده افغان تحت تاثیر تبعات این زمینلرزه و پسلرزههای آن قرار گرفتهاند.
تصویری از خانههای ویران در هرات، ۱۱ اکتبر ۲۰۲۳: چهارشنبه
بیشترین زلزله کودکان هستند
صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل(یونیسف) میگوید «بیش از ۹۰ درصد» جانباختگان زلزله هرات زنان و کودکان هستند.
این نهاد برای رسیدگی به کودکان و زنان درخواست ۲۰ میلیون دلار کمک فوری کرده است.
برخی از سازمانهای بینالمللی خواستار همکاری نهادهای محلی طالبان در هرات در امور کمکرسانی به بازماندگان زلزله هرات شدهاند.
پس از زلزله روز شنبه، روستائيان خانهها و احشام خود را از دست دادهاند شبها در خیمهها یا در میان آوارها زندگی میکنند و نگران سرپناه خود در زمستان سرد پیشرو هستند.
اتحادیه اروپا نیز روز دوشنبه کمک اضافی ۵/۳ میلیون یورویی برای زلزله هرات اعلام کرد.
کابینه طالبان روز یکشنبه در یک جلسه اضطراری بودجه ۱۰۰ میلیون افغانی به ادارات کمک کننده دولتی اختصاص داد و کمیسیون ویژهای را برای نظارت و هماهنگی ایجاد کرد.
میرویس عزیزی، تاجر افغان مقیم کشور امارات متحده عربی و مالک بانک خصوصی عزیزی افغانستان اعلام کرد که «۲۰۰ میلیون افغانی» به زلزله هرات کمک فوری میکند.
کمپین جمعآوری کمک مالی هنرمندان
هنرمندان مشهور افغانستان و فعالان در شبکههای اجتماعی نیز در حال جمعآوری کمکهای نقدی برای زلزلهزدگان هرات هستند.
آوازخوانان مشهور افغانستان خواستار حمایت مالی از کارزار کمک به زلزلهزدگان هرات شدهاند.
داوود سرخوش، فرهاد دریا و آریانا سعید که در خارج از افغانستان در کشورهای مختلف زندگی میکنند در شبکههای اجتماعی خواستار کمک مالی برای زلزلهزدگان هرات شدهاند. صفحاتی برای جمعآوری پول جهت ارسال به آسیبدیدگان نیز ساخته شده است که یکی از آن به حدود ۴۰ هزار دلار رسیده است.
فرهاد دریا در فیسبوکش نوشت: «کمکرسانی، بخشی از کارزار ما برای هرات است. بخشی دیگرش اما تمثیل همبستگی و همدلی ماست؛ همدلیِ که از تمام جلوههای مادی برتر است. اگر ما به همبستگیِ که نداریم برسیم، تمام زمین لرزههای زندگی افغانستان را پیشگیری کردهایم.»
فرهاد دریا میگوید شماری از رسانههای افغانستان نیز «شفافیت» این روند را زیر نظر دارند.
داوود سرخوش نیز در فسیبوکش نوشت: «هرات غرق در اندوه است و این بار اژدهای غافلگیر زمینلرزه از هراتیهای عزیز و مهربانمان قربانی گرفته است. حاجتی به گفتن نیست که همه ما از این حادثه متأثر و مکدر و اندوهباریم. جمع کثیری از نخبگان و نهادها دل و دست یکی کرده و نشانیهای ذیل را برای جمعآوری کمک مشخص ساختهاند. از همه عزیزان صمیمانه تمنا میکنم که مثل همیشه به کارزار کمک به هموطنان گرفتارمان بپیوندند.»
آریانا سعید نیز با انتشار ویدیویی در فیسبوک خود از هوادارانش خواست به کارزار جمعآوری کمک بپیوندند. او همچنین در ایکس نوشته که به این کارزار «او و فرهاد دریا و روزنامه هشت صبح» بپیوندند.
سازمان پزشکان بدون مرز خیمههای درمانی در محوطه بیمارستان هرات برپا میکند
سازمان پزشکان بدون مرز اعلام کرده که پس از زلزله شدید بامداد امروز(چهارشنبه، ۱۱ اکتبر) هرات، ۱۱۷ مجروح به بیمارستان هرات منتقل شدهاند.
این سازمان میگوید تجهیزات پزشکی در اختیار این شفاخانه قرار داده و در حال برپایی چادر پزشکی در محوطه این محل و کمک به مجروحان زلزله است.
بامداد امروز زلزله شدید به بزرگی ۳/۶ و دو پسلرزه دیگر در هرات، پنج روز پس از زلزله مرگبار روز شنبه رخ داده است.
این سازمان روز سهشنبه نیز گفت بیشتر بیش از ۳۴۰ بیمار را که مرخص شدند نمیخواهند «بیمارستان را ترک کنند چراکه خانهای برای بازگشت ندارند.»
پزشکان بدون مرز میگوید: فوریترین نیاز در بیمارستان در حال حاضر سرپناه برای افرادی است که همه چیز خود را از دست دادهاند.»
نماینده کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان خواستار «همکاری اداره محلی» طالبان شد
خبرگزاری دولتی باختر گزارش داده که نماینده کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در دیدار با نور احمد اسلامجار، والی طالبان در هرات برای کمک به آسیبدیدگان زلزله اخیر کرده اعلام آمادگی کرده است.
او خواستار همکاری اداره محلی طالبان نیز شده است.
طالبان محدودیتهایی برای کارکنان سازمانهای بینالمللی وضع کرده است از جمله کارکنان زن اجازه کار در این سازمانها را ندارند در حالی که بنا به گزارشها دو سوم آسیبدیدگان زلزله اخیر در هرات زنان و کودکان هستند.
اتحادیه اروپا به ارزش ۵/۳ میلیون یورو کمکهای اضطراری به زلزلهزدگان هرات میفرستد
اتحادیه اروپا اعلام کرد که برای رسیدگی به زلزلهزدگان در غرب افغانستان و عملیات امداد در هرات ۵/۳ میلیون یورو اختصاص داده است.
در بیانیه اتحادیه اروپا آمده است که این پول برای نیازهای اصلی سرپناه اضطراری، اقلام کمک پزشکی و دسترسی به آب آشامیدنی سالم و بهداشت در این منطقه مصرف خواهد شد.
این کمک جدید، مختص رویداد زلزله خواهد بود و علاوه بر ۸۹ میلیون یورو کمک بشردوستانه این اتحادیه است که قبلاً برای سال ۲۰۲۳ برای سازمانهای بشردوستانه در افغانستان اختصاص داده بود.
اتحادیه اروپا میگوید سرپناه، چادرهای زمستانی، بستههای بهداشتی و سایر لوازم بسته به نیازهای مردم در منطقه آسیب دیده را به هرات میفرستد.
یانز لنارچیچ، کمیسر مدیریت بحران اتحادیه اروپا روز سهشنبه گفت: «زلزله اخیر در افغانستان به رنج مردمی که قبلا با یک وضعیت انسانی وخیم روبهرو بودند، افزوده است. اتحادیه اروپا به حمایت از مردم افغانستان و بسیج ابزارهای مختلفی که در اختیار داریم ادامه خواهد داد. با این بسته کمکی به ارزش ۵/۳ میلیون یورو به قربانیان این فاجعه ویرانگر کمک میکند.»
همزمان نهادهای آلمانی امدادرسانی در افغانستان برای بازماندگان زلزله مرگبار اخیر در هرات سرپناه اضطراری و غذا فراهم میکنند.
در همین حال، ماسیج پوپوفسکی، مدیر کل حفاظت مدنی اروپا و عملیات کمکهای بشردوستانه و رافائلا ایدیس، کاردار اتحادیه اروپا در کابل، صبح سهشنبه به هرات رفته و از مناطق زلزلهزده دیدن کردند. به روزشده در
«۷۰۰ خانه» در روستای چاهک «به تلی از خاک مبدل شده»
خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داده که براثر زمین لرزه بامداد امروز(چهارشنبه) «۷۰۰ خانه» روستای چاهک ولسوالی انجیل هرات کاملا ویران شدهاند.
این روستا که از زلزله مرگبار روز شنبه آسیب ندیده بود، براثر زلزله امروز ویران شده و از خانههای روستایی «تلی از خاک» باقی مانده است. پسلرزههای زلزله سبب شد که روستائیان به خانه برنگردند و شبها را در خیمهها بگذارانند.
خبرگزاری «ایپی» میگوید روستائیان که خانه و احشام خود را از دست دادهاند نگران سردی هوا و فرارسیدن ماههای سخت زمستان هستند.
خیلی از آنها میگویند از ترس اینکه «زمین باز شود و هر لحظه ما را ببلعد» آرامش خاطری در داخل چادرها ندارند.
برنامه جهانی غذا: بازماندگان زلزله هرات گرسنه و بیسرپناه هستند
برنامه جهانی غذای سازمان ملل میگوید برخی روستاها براثر زلزله در هرات کاملا ویران شدهاند، مردم «در هراس و گرسنگی» بهسر میبرند. این اداره گفته است: «آنهایی که جان سالم به در بردهاند، خانهای ندارند که به آن برگردند. آنها ترسیده و گرسنه هستند. بسیاری با سرپناه اندک شب سرد را بیرون در میان خرابهها سپری کردهاند. این رویداد زمانی رخ داده که یک سوم مردم کشور نمیدانند وعده غذایی بعدیشان چگونه تامین خواهد شد.»
پیشتر دفتر هماهنگی کمکهای بشردوستانه سازمان ملل(اوچا) نیز گفت زلزله هرات دستکم ۱۱ هزار و ۵۰۰ تن را متضرر کرده است.
نظر به آمار اوچا در مجموع ۱۶۵۵ خانواده از جمله «زندهجان» مرکز زلزله، ۱۳۲۰ خانواده، در انجیل ۱۵۰ خانواده، در گلران ۹۵ خانواده، در کهسان ۶۰ خانواده، و در کشک ۳۰ خانواده متضرر شدهاند.
«اوچا» همچنین گفته است که تا حالا ۳۳ کودک بیخانواده، ۱۵ بزرگسال بیخانواده و ۴۸ خانواده با سرپرستی زنان در روستای زندهجان شناسایی شدهاند. صندوق نجات کودکان هم گفته است که دستکم ۹ هزار خانه ویران شده است.
عدم رسیدگی به زلزلهزدگان
پنج روز پس از زلزله مرگبار در هرات، ملا هبتالله، رهبر طالبان، هنوز هیچ واکنشی نشان نداده است.
پنج روز پس از زلزله مرگبار در هرات، رهبر طالبان هنوز هیچ پیامی برای ابراز همدردی با قربانیان یا سفارش رسیدگی به آسیبدیدگان نداده است. ملا برادر، معاون نخستوزیر حکومت طالبان، سه روز پس از زلزله در محل حادثه حاضر شد و از دولتها و سازمانهای جهانی خواست که به زلزلهزدگان کمک کنند. یک روز پس از زلزله، وزارت دفاع طالبان ویدئویی از روستاهای زلزلهزده منتشر کرد که از هلیکوپتر ضبط شده بود و ابعاد گسترده ویرانی را نشان میداد.
هرچند وزارت دفاع طالبان با انتشار ویدئوهایی از سهم و تلاش نیروهای پایگاه ۲۰۷ الفاروق مستقر در هرات در ردیابی افراد ناپدیدشده در زیر آوارها و همچنین رسیدگی به مجروحان خبر داده است، ساکنان مناطق زلزلهزده در هرات در مصاحبه با رسانهها، از جمله خبرگزاری فرانسه، گفتند که با دستهای خالی در جستوجوی افراد ناپدیدشدهاند و کمکی به آنها نشده است.
گروه طالبان از لحاظ ملی از جامعه پشتون افغانستان شکل گرفته است. در گزارشهای رسمی هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان، حکومت این گروه «حکومت مردانه و پشتونمحور» توصیف شده است.
مقامهای مهم حکومت طالبان در اختیار اعضای پشتونتبار این گروه است. بیشترین اعضای کابینه و فرماندهان کلیدی حکومت طالبان نیز از پشتونها هستند. شماری از ازبکها و ترکمنها و تاجیکها نیز در صفوف این گروه حضور دارند و در ساختار حکومت امارت پستهایی دارند، اما این افراد در رهبری حکومت طالبان نقشی ندارند و توان و اختیار تصمیمگیری هم ندارند.
شهرستان زندهجان هرات پس از وقوع زلزله
قوانین سختگیرانه طالبان آسیبدیدگان زلزله هرات را با مشکلات جدی روبهرو ساخته است
با وجود آمار سرسامآور قربانیان زلزله هرات، سران طالبان نه تنها تاکنون کاری برای آنها انجام ندادهاند بلکه با قوانین سختگیرانه خود مردم آسیبدیده این منطقه را با مشکلات جدیتری مواجه کردهاند.
بر اساس اطلاعات رسمی، ساختمانهایی که از اولین زلزله آخر هفته در امان مانده بودند نیز تخریب شدهاند. تمام ۷۰۰ دستگاه خانه در شهر چاهک ویران شده است. با این حال، هیچ تلفاتی در آنجا گزارش نشده است زیرا گفته میشود ساکنان از ترس پسلرزهها به چادر پناه بردهاند.
بر اساس گزارش سازمان ملل، تنها ۳۴۰ میلیون دلار به جای یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار که پیشتر به این کشور وعده داده شده بود، از سوی برنامه جهانی غذا برای افغانستان تخصیص داده شده است. همچنین، کمک به ده میلیون نیازمند لغو شده و این در حالی است که زمستان نیز نزدیک است.
به دلیل کاهش شدید بودجه، برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد (WFP) نسبت به قحطی در افغانستان هشدار داده است. جان آیلیف، مدیر منطقهای آسیا و اقیانوسیه برنامه جهانی غذا، به شبکه تحریریه آلمان (RND) گفت: «وضعیت بسیار ناامیدکننده است. برنامههای کمکهای بشردوستانه با کمبود شدید بودجه روبهرو هستند.»
آیلیف گفت که برنامه جهانی غذا ۸۰ درصد کمتر از سال گذشته برای افغانستان پول دارد. به جای ۶/۱میلیارد دلار(حدود ۵/۱میلیارد یورو)، تنها ۳۴۰ میلیون دلار (حدود ۳۲۰ میلیون یورو) برای افغانستان در دسترس خواهد بود: «در حال حاضر ۱۵ میلیون نفر در افغانستان از گرسنگی رنج میبرند؛ ما میخواستیم به دستکم ۱۳ میلیون نفر برسیم.»
او به این رسانه آلمانی گفت: «بهدلیل کمبود بودجه، ما مجبور شدیم کمکهای ده میلیون نفر را قطع کنیم.»
مدیر منطقهای برنامه جهانی غذا هشدار داد: «این امر اکنون به ویژه بحرانی شده است: زمستان در راه است و زمستان در افغانستان بیرحم است. ارتباط برخی از روستاهای کوهستانی به دلیل بارش برف تا شش ماه با دنیای بیرون قطع میشوند. ساکنان این مناطق نمیتوانند بدون مواد غذایی زنده بمانند.»
نماینده سازمان ملل متحد از جامعه جهانی خواست تا حمایت خود را از افغانستان افزایش دهد: «حتی اگر طالبان تصمیمات بسیار مشکلزا اتخاذ میکند، اما انساندوستی باید در اولویت قرار گیرد.»
حمایت از افغانستان در مقایسه با کمک به سایر کشورها به میزان قابلتوجهی کاهش یافته است. وی تاکید کرد: «این به هیچوجه پاسخگوی نیازها نیست. ما از همه دولتها و کمککنندگان خصوصی میخواهیم که بار دیگر از افغانستان حمایت بیشتری به عمل آورند.»
طالبان که اوت ۲۰۲۱ با حمایت مستقیم آمریکا و ناتو دوباره قدرت را در افغانستان در دست گرفت با توجه به روابط نه چندان خوبی که با سازمانهای بشردوستانه بینالمللی دارد، با توجه به نزدیک شدن فصل سرما، با چالشی جدی برای اسکان مجدد افراد بازمانده از زلزله روبرو است.
مقامهای طالبان پیشتر زنان را از کار برای سازمان ملل و سازمانهای غیردولتی منع و شرایط را برای تخمین و ارزیابی نیازهای خانوادهها در محافظه کارترین مناطق کشور دشوار کرده بود.
سازمان عفو بینالملل به تازگی از طالبان خواسته است تا در خصوص تبعیضآمیز نبودن تلاشهای امداد و نجات و نیز توزیع کمکهای بشردوستانه در میان شهروندان حادثهدیده این کشور تضمینهایی ارائه دهد.
این نهاد بینالمللی، همچنین خواستار تضمینهایی از سوی امارت اسلامی برای «دسترسی امن و نامحدود» سازمانهای غیردولتی به مناطق آسیبدیده شده است.
حکومت طالبان گفته که این زمین لرزهها دست کم ۲۴۰۰ کشته و بیش از ۲ هزار زخمی برجای گذاشته است که پس از زلزلههای ترکیه و سوریه که حدود ۵۰ هزار کشته برجای گذاشت، این زمین لرزهها را به یکی از مرگبارترین زمین لرزههای جهان در سالهای اخیر تبدیل کرده است.
فیلیپو روپف، مسئول ارتباطات برنامه جهانی غذا که به مناطق زلزلهزده هرات سفر کرده، در ویدیوی میگوید نیازهای اضطراری در این مناطق بیسابقه است و خواستار کمک فوری جامعه جهانی شده است.
او گفت: «کسانیکه نجات یافتهاند، جای برای بازگشت ندارند، آنان وحشتزده و گرسنه هستند، با موجودیت اندک سرپناه موقت، آنان شبهای سرد را در میان آوار سپری میکنند. این در زمانی اتفاق میافتد که یک سوم مردم این کشور نمیتوانند وعده غذایی بعدی شان را چگونه پیدا کنند.»
خانوادههای قربانیان و خبرنگاران در صحنه وضعیت واقعی مناطق زلزلهزده را به مراتب بدتر از آنچه میخوانند که گزارش میشود. به همین دلیل است که با گذشت پنج روز هنوز یک رقم دقیق از تلفات این رویداد مرگبار منتشر نشده است.
با این حال قدیر صالحی، از فعالان اجتماعی در هرات که از نزدیک برای کمکرسانی به نیازمندان کار میکند، به بیبیسی گفت که هنوز مشکلات و نیازها رسیدگی به این فاجعه گسترده است.
او گفت: «زلزلهزدگان تقاضای این را دارند که برایشان سرپناه ساخته شود، مجروحانشان تداوی شود، داروی کافی در بیمارستان هرات وجود ندارد. امیدوار هستیم که کمکهای بیشتری از بیرون زیر یک چتر واحد و منظم در دسترس مردم قرار بگیرد، در دسترس انجمنهایی که سوءاستفاده نکنند. قراری که ما مشاهده میکنیم، موارد سوءاستفاده زیاد است.»
سازمان پزشکان بدون مرز دیروز شمار جانباختگان این زلزله را نزدیک به ۳ هزار و زخیمان را هزاران نفر اعلام کرد.
این مرگبارترین زمین لرزهای است که از سال ۱۹۹۸ در افغانستان رخ داده است، زمانی که آخرین زمین لرزه دستکم ۴۵۰۰ کشته بر جای گذاشت.
در ژوئن ۲۰۲۲ زمین لرزه ۱/۶ ریشتری در افغانستان،یک زمین لرزه قدرتمند در مناطق کوهستانی شرق افغانستان رخ داد که در نتیجه آن خانههای خشت و گلی را از بین برد. این زمین لرزه مرگبارترین در طول دو دهه در افغانستان بود که به کشته شدن بیش از یکهراز نفر و زخمی شدن ۱۵۰۰ تن منجر شد.
پیشبینی میشود تنها در منطقه زلزلهزده هرات در ماههای آینده تا ۱۰۰هزار نفر به کمک نیاز داشته باشند. علاوه بر کمبود غذا، نیاز به مراقبتهای پزشکی و اسکان نیز وجود دارد.
پنجشنبه بیستم مهر ۱۴۰۲-دوازدهم اکتبر ۲۰۲۳