آکسیوس در گزارشی به نقل از «منابعی با اطلاعات مستقیم» نوشته است ایالات متحده منتظر پاسخ اوکراین در روز چهارشنبه به یک چارچوب صلح است که شامل به رسمیت شناختن کریمه به عنوان بخشی از خاک روسیه، و نیز شناسایی غیررسمی کنترل روسیه بر تقریباً تمام مناطقی است که از زمان تهاجم سال ۲۰۲۲ اشغال شدهاند.
بنابر این گزارش سندی یکصفحهای که هفته گذشته در پاریس از سوی ایالات متحده به مقامات اوکراینی ارائه شد، این چارچوب را به عنوان «پیشنهاد نهایی» دونالد ترامپ معرفی کرده است. کاخ سفید تأکید دارد اگر طرفین بهزودی به توافق نرسند، آماده است از مذاکرات کنار بکشد.
پیشنهاد ترامپ، مستلزم واگذاری امتیازات بزرگی از سوی ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین است؛ او پیشتر اشغال کریمه و بخشهایی از چهار استان شرقی اوکراین از سوی روسیه را غیرقابلقبول دانسته بود.
طبق گزارش ها ولادیمیر پوتین، پیشنهاد داده است خطوط درگیری کنونی منجمد شود تا به توافقی دست یابند، او پیشتر برخی عناصر دیگر چارچوب پیشنهادی آمریکا – مانند استقرار نیروی حافظ صلح اروپایی در خاک اوکراین – را رد کرده است.
یکی از منابع نزدیک به دولت اوکراین میگوید: «اوکراین این پیشنهاد را بهشدت یکسویه و متمایل به روسیه میبیند. سند بهروشنی مشخص میکند روسیه چه امتیازاتی خواهد گرفت، اما آنچه به اوکراین تعلق میگیرد، بهطور مبهم و کلی بیان شده است.»
اکسیوس می نویسد، این طرح، شناسایی رسمی کنترل روسیه بر کریمه از سوی آمریکا، شناسایی عملی اشغال تمام استان لوهانسک و بخشهای اشغالشدهی دونتسک، خرسون و زاپوریژ از سوی روسیه است. این طرح همچنین تضمین می دهد اوکراین به عضویت ناتو درنخواهد آمد. متن میگوید ممکن است اوکراین به اتحادیه اروپا بپیوندد. این طرح همچنین تحریم هایی که از سال ۲۰۱۴ علیه روسیه اعمال شده را لغو می کند و به افزایش همکاری اقتصادی با آمریکا، بهویژه در بخشهای انرژی و صنایع می انجامد.
در برابر، اوکراین «تضمین امنیتی قوی» شامل گروهی ویژه از کشورهای اروپایی و احتمالاً برخی کشورهای غیراروپایی همسو به دست می آورد. این سند در مورد نحوه اجرای این عملیات حافظ صلح، مبهم است و هیچ اشارهای به مشارکت آمریکا ندارد. همچنین بخشی کوچک از استان خارکیف که روسیه اشغال کرده به اوکراین باز می گردد، حق عبور آزاد از رودخانه دنیپر، که در بخشهایی از جنوب اوکراین در خط مقدم قرار دارد به این کشور داده می شود. به گزارش آکسیوس پرداخت خسارت و کمک به بازسازی اوکراین از جمله دیگر مواد این طرح است، اما مشخص نشده است این منابع مالی از کجا تأمین خواهد شد.
مطابق این طرح نیروگاه هستهای زاپوریژیا – بزرگترین نیروگاه اروپا – بهعنوان قلمرو اوکراین در نظر گرفته میشود، اما توسط آمریکا اداره خواهد شد و برق آن هم به اوکراین و هم به روسیه منتقل میشود. سند مذکور به قرارداد مواد معدنی میان آمریکا و اوکراین نیز اشاره دارد که ترامپ اعلام کرده روز پنجشنبه امضا خواهد شد.
این طرح پس از آن تدوین شد که استیو ویتکوف، فرستاده ترامپ، هفته گذشته بیش از چهار ساعت با پوتین دیدار کرد.
پس از ارائه طرح، پوتین گفته است تهاجم روسیه را در خطوط فعلی جبهه متوقف می کند تا احتمال دستیابی به توافق افزایش یابد – بر اساس گزارش فایننشال تایمز.
این بزرگترین نشانه تا به امروز از سوی پوتین مبنی بر آمادگی برای توافق است. اما مقامات اروپایی همچنان با شک و تردید به آن مینگرند.
کاخ سفید روز سهشنبه اعلام کرد ویتکوف در اواخر این هفته برای چهارمین دیدار خود با پوتین به مسکو سفر خواهد کرد.
انتظار نمی رود ویتکوف و مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، در نشست چهارشنبه در لندن – با حضور مقاماتی از آمریکا، اوکراین، فرانسه، آلمان و بریتانیا – شرکت کنند. هر دو پیشتر برای شرکت در این نشست برنامهریزی کرده بودند. کیت کلاگ، نماینده ویژه اوکراین، قرار است هیئت آمریکایی را رهبری کند. انتظار میرود چارچوب پیشنهادی آمریکا بخشی از مباحثات این نشست باشد.
یکی از مقامات آمریکایی مطلع از مذاکرات گفته است روبیو و ویتکوف با همکاری یکدیگر چارچوبی را طراحی کردهاند که بتواند به پایان جنگ نزدیکتر شود. با این حال، این مقام تأکید کرده که در ۲۴ ساعت گذشته نشانههایی از طرف اوکراینی دریافت شده که ترجیح میدهند در نشست لندن، درباره یک آتشبس ۳۰ روزه گفتوگو کنند، نه چارچوب پیشنهادی ترامپ. این مقام افزود: «تصمیم بر آن شد که وزیر امور خارجه به لندن سفر نکند. در عوض، هیئت آمریکایی به گفتوگو با همتایان بریتانیایی و اوکراینی ادامه خواهد داد.»
روبیو در شبکه اجتماعی ایکس نوشت گفتوگوی سازندهای با همتای بریتانیایی خود داشته و منتظر ادامه این تعاملات پس از نشست لندن است. کارولین لیویت، سخنگوی کاخ سفید، روز سهشنبه به خبرنگاران گفت: «مذاکرات ادامه دارد و امیدواریم در مسیر درستی قرار داشته باشیم.»