بحران سیاسی در آلمان پس از فروپاشی ائتلاف

جهان

یورونیوز نوشت: بوندستاگ، مجلس عوام آلمان امروز دوشنبه ۱۶ دسامبر (۲۶ آذر) نشستی را برای رأی اعتماد به دولت اولاف شولتس، صدراعظم برگزار می‌کند؛ امری که احتمالا به سقوط دولت شولتس خواهد انجامید.

پس از فروپاشی ائتلاف معروف به «چراغ راهنمایی» و اداره دولت توسط شولتس با یک ائتلاف اقلیت شامل حزب سوسیال‌دموکرات (SPD) و حزب سبزها، صدراعظم آلمان وعده داد که نشست رأی اعتماد برگزار کند.

شولتس چهارشنبه گذشته به‌طور رسمی درخواست خود را به بربل باس، رئیس بوندستاگ، ارائه کرد، اما رای اعتماد چیست و چرا مهم است؟ رأی اعتماد یک ابزار سیاسی است که صدراعظم آلمان از آن استفاده می‌کند تا مشخص کند آیا بوندستاگ (پارلمان آلمان) همچنان از او و سیاست‌های دولتش حمایت می‌کند یا خیر. در واقع، این رای‌گیری راهی برای سنجش اعتماد نمایندگان به توانایی صدراعظم در ادامه اداره دولت و پیشبرد برنامه‌هایش است.

این سازوکار پس از جنگ جهانی دوم وارد قانون اساسی آلمان شد تا تضمین کند صدراعظم نمی‌تواند به‌تنهایی بوندستاگ را منحل کند. تاکنون در تاریخ جمهوری فدرال آلمان، رأی اعتماد پنج بار برگزار شده است.

این رای‌گیری آخرین بار نزدیک به ۲۰ سال پیش توسط گرهارد شرودر، صدراعظم وقت از حزب سوسیال‌دموکرات، انجام شد. شولتس چهارشنبه گذشته به‌طور رسمی درخواست خود را به بربل باس، رئیس بوندستاگ، ارائه کرد. مطابق ماده ۶۸ قانون اساسی آلمان، درخواست رای اعتماد باید حداقل ۴۸ ساعت قبل از رأی‌گیری ارائه شود.

رای‌گیری چگونه انجام می‌شود؟

امروز، دوشنبه ۱۶ دسامبر شولتس در سخنرانی کوتاهی قرار است در بوندستاگ دلیل درخواست خود را توضیح می‌دهد. سپس نمایندگان به‌صورت فردی و با ذکر نام خود، رای‌شان را اعلام می‌کنند. پیش‌بینی می‌شود که شولتس در رای اعتماد شکست بخورد، به این معنی که اکثریت نمایندگان بوندستاگ دیگر به او و دولتش اعتماد نخواهند داشت.

حزب سوسیال‌دموکرات (SPD) در حال حاضر ۲۰۷ کرسی و حزب سبزها ۱۱۷ کرسی در بوندستاگ دارد. مجموع این کرسی‌ها برای رسیدن به اکثریت ۳۶۷ رای کافی نیست. علاوه بر این، برخی از نمایندگان حزب سبزها از پیش اعلام کرده‌اند که در رای‌گیری امروز شرکت نخواهند کرد.

پس از رای اعتماد چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر شولتس همان‌طور که انتظار می‌رود رای اعتماد را از دست بدهد، او از فرانک والتر اشتاین‌مایر، رئیس‌جمهور آلمان، درخواست خواهد کرد که بوندستاگ را منحل کند. رئیس‌جمهور این اختیار را دارد که درباره منحل کردن یا منحل نکردن بوندستاگ تصمیم بگیرد. با این حال، اشتاین‌مایر در سخنرانی‌ای که در نوامبر ایراد کرد، به‌طور ضمنی اشاره کرد که اگر شولتس رای اعتماد را از دست بدهد، بوندستاگ را منحل خواهد کرد.

مطابق قانون اساسی، رئیس‌جمهور باید ظرف ۲۱ روز پس از دریافت درخواست، تصمیم خود را اعلام کند. اگر بوندستاگ منحل شود، انتخابات جدید باید ظرف ۶۰ روز برگزار شود. تاریخ انتخابات جدید قبلا برای ۲۳ فوریه ۲۰۲۵ تعیین شده است. رسانه‌های آلمانی پیش‌بینی می‌کنند که اشتاین‌مایر پس از تعطیلات کریسمس و در تاریخ ۲۷ دسامبر بوندستاگ را منحل کند.

وضعیت سیاسی آلمان

با اعلام انتخابات زودهنگام، فضای رقابت انتخاباتی میان احزاب شدت خواهد گرفت. پیش‌نویس برنامه‌های انتخاباتی احزاب آماده شده است و حزب سوسیال‌ دموکرات (SPD)، حزب دموکرات آزاد (FDP) و اتحادیه دموکرات مسیحی/اتحادیه سوسیال مسیحی (CDU/CSU) قصد دارند برنامه‌های خود را روز سه‌شنبه منتشر کنند.

در نظرسنجی‌های اخیر، اتحادیه دموکرات مسیحی/اتحادیه سوسیال مسیحی (CDU/CSU) فاصله زیادی از حزب سوسیال‌دموکرات (SPD) گرفته است. هایو فونکه، استاد علوم سیاسی، معتقد است که دموکرات آزاد بازنده اصلی این رای اعتماد خواهد بود. او می‌گوید: «حزب سوسیال دموکرات و سبزها به نظر می‌رسد از پایان ائتلاف سود برده‌اند و اولاف شولتس، رهبر حزب سوسیال دموکرات، پس از انحلال ائتلاف احساس آزادی بیشتری دارد.»

موضوعات اصلی در انتخابات

فونکه اضافه می‌کند که «سه موضوع اصلی یعنی مدیریت بحران اقتصادی، عدالت اجتماعی و مسائل جنگ و صلح محور اصلی مبارزات انتخاباتی خواهند بود.»

این تحولات تنها چند ساعت پس از انتخاب مجدد دونالد ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا رخ داد. پس از این اتفاق، دولت آلمان با بحران مواجه شد. تنها چند ساعت پس از اعلام پیروزی دوباره دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، دولت آلمان سقوط کرد. 

این تحولات با برکناری کریستیان لیندنر، وزیر دارایی، از سوی اولاف شولتس آغاز شد. کنفرانس مطبوعاتی پس از این اتفاق، برخلاف انتظار عمومی، با فضایی احساسی همراه بود. از آن زمان تاکنون، شولتس با یک دولت اقلیت متشکل از حزب سوسیال‌دموکرات و حزب سبزها کشور را اداره می‌کند.