آتش‌بس در غزه به اجرا گذاشته شد

خاورمیانه

توافق آتش‌بس در غزه صبح یکشنبه پس از نزدیک به سه ساعت تاخیر اجرایی شد. اسرائيل پیش‌تر گفته بود که تا زمانی که حماس نام گروگان‌هایی را که قرار است امروز آزاد شوند را منتشر نکند، آتش‌بس آغاز نخواهد شد. حماس ساعاتی پیش نام سه‌ گروگان زن را منتشر کرد.

بنابر اعلام دفتر نخست‌وزیری اسرائیل، آتش‌بس در غزه از ساعت ۱۱:۱۵ صبح یکشنبه (به وقت محلی) آغاز شد. این آتش‌بس قرار بود در ساعت ۸:۳۰ صبح آغاز شود. با این حال، به گفته اسرائیل، به علت تأخیر حماس در ارسال اسامی گروگان‌ها به تعویق افتاد.

حماس ساعتی پیش اعلام کرد که رومی گونن، دورون استاینبرچر و امیلی دمری، گروگان‌های اسرائیلی هستند که امروز آزاد می‌شوند. بنابر اعلام دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، این گروگان‌ها قرار است پس از ساعت ۱۴:۰۰ به وقت محلی آزاد شوند.

ارتش اسرائیل طی اعلامیه‌ای از فلسطینیان خواست که به‌رغم اعلام آتش‌بس، از ورود به نواحی استقرار نیروهای این ارتش خودداری کنند.

قطر که به‌عنوان میانجی‌گر در این توافق نقش ایفا می‌کند، روز یکشنبه آغاز آتش‌بس را تأیید و اعلام کرد که سه گروگان اسرائیلی آزاد خواهند شد.

وزارت خارجه قطر در بیانیه‌ای اعلام کرد: «ما تأیید می‌کنیم که نام سه گروگانی که امروز آزاد می‌شوند، به مقامات اسرائیلی ارسال شده است. این سه نفر شهروند اسرائیل هستند و یکی از آن‌ها شهروند رومانی و دیگری شهروند بریتانیا نیز است. بنابراین، آتش‌بس آغاز شده است.»

به گزارش خبرگزاری فرانسه، در پی آغاز آتش‌بس، هزاران فلسطینی از میان ویرانه‌های غزه در حال بازگشت به خانه‌های خود هستند.

از سوی دیگر، گیدون سعار، وزیر خارجه اسرائیل، همزمان با آغاز آتش‌بس در کنفرانسی خبری گفت که اگر حماس در قدرت بماند، خاورمیانه همچنان بی‌ثبات خواهد ماند.

آقای سعار گفت: «اگر حماس بر قدرت باشد، بی‌ثباتی منطقه‌ای که این گروه باعث آن شده ادامه خواهد یافت.» در آخرین تحولات پیش از اجرای آتش‌بس، بنابر اعلام مقامات بهداشتی غزه، هشت فلسطینی در حمله پهپادی اسرائیل به غزه کشته شدند.

بن‌گویر در اعتراض به آتش‌بس، استعفا کرد

ایتمار بن‌گویر، وزیر امنیت داخلی دولت اسراٸیل در پی اعلام توافق آتش‌بس بین حماس و اسرائیل از سمت خود استعفا داد. این وزیر تندروی اسرائیلی که به موضع‌گیری‌های فاشیستی در قبال مردم غزه و اِعمال فشار بر فلسطینیان شهرت دارد؛ از مخالفان اصلی توافق آتش‌بس به شمار می‌رفت.

علاوه بر بن‌گویر، سایر اعضای حزب راست افراطی «قدرت یهود» هم استعفای خود را ارائه کرده‌اند. از شب گذشته رسانه‌ها از احتمال کناره‌گیری بن‌گویر و اعضای حزب وی خبر داده بودند. این رسانه‌ها تأکید کرده بودند که وعده‌های بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل هم نتوانسته است بن‌گویر را برای ماندن در دولت مُجاب کند.

جزئیات مرحله نخست توافق آتش‌بس

اگرچه مفاد توافق آتش‌بس همچنان اعلام نشده است، تایمز اسرائیل به نقل از مقامات مطلع جزئیات مرحله نخست این توافق را منتشر کرد.

بنابر اعلام این رسانه اسرائیلی، مرحله نخست آتش‌بس شش هفته طول می‌کشد و شامل خروج تدریجی نیروهای اسرائیلی از مرکز غزه و بازگشت آوارگان فلسطینی به شمال غزه می‌شود.

همچنین بنابر این توافق، قرار است روزانه ۶۰۰ کامیون کمک‌های بشردوستانه در طول مدت آتش‌بس وارد غزه شوند که ۵۰ کامیون حامل سوخت خواهند بود. از این تعداد، ۳۰۰ کامیون به شمال غزه اختصاص خواهد یافت.

بنابر جزئیات منتشرشده، حماس ۳۳ گروگان اسرائیلی شامل تمام زنان، کودکان و مردان بالای ۵۰ سال را آزاد خواهد کرد. ابتدا گروگان‌های زن و افراد زیر ۱۹ سال و سپس مردان بالای ۵۰ سال آزاد می‌شوند. آزادی گروگان‌ها از طریق صلیب سرخ انجام می‌شود و حماس مکان ملاقات در داخل غزه را به کمیته بین‌المللی صلیب سرخ اطلاع خواهد داد.

حماس قرار است این ۳۳ گروگان را طی شش هفته آزاد کند و حداقل سه گروگان هر هفته آزاد می‌شوند. ابتدا تمام گروگان‌های زنده آزاد خواهند شد و سپس بقایای گروگان‌های کشته‌شده تحویل داده می‌شود.

به گزارش این رسانه، اسرائیل در ازای هر گروگان غیرنظامی ۳۰ زندانی فلسطینی و در ازای هر سرباز زن اسرائیلی که توسط حماس آزاد شود، ۵۰ زندانی فلسطینی را آزاد می‌کند. اسرائیل تمام زنان و کودکان فلسطینی زیر ۱۹ سال که از تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۳ بازداشت شده‌اند را تا پایان مرحله اول آزاد خواهد کرد. تعداد کل فلسطینیان آزادشده بسته به تعداد گروگان‌های آزادشده بین ۹۹۰ تا ۱۶۵۰ نفر خواهد بود.

مراحل بعدی توافق چه خواهند بود؟

بنابر اعلام رسانه‌های اسرائیل، قطر، مصر و ایالات متحده اجرای توافق آتش‌بس و آزادی گروگان‌ها را تضمین می‌کنند. مذاکرات درباره مرحله دوم توافق تا روز شانزدهم مرحله اول آغاز خواهد شد و انتظار می‌رود که مرحله دوم شامل آزادسازی تمام گروگان‌های باقی‌مانده از جمله سربازان مرد اسرائیلی، آتش‌بس دائمی و خروج کامل نیروهای اسرائیلی باشد.

همچنین بنابر اظهارات مقامات آگاه، قرار است مرحله سوم شامل بازگشت تمام اجساد باقی‌مانده و آغاز بازسازی غزه تحت نظارت مصر، قطر و سازمان ملل باشد.